Informatie voor organisaties

De gemeente Aa en Hunze heeft een collectieve verzekering voor vrijwilligers en mantelzorgers afgesloten. De vrijwilligersverzekering is bedoeld voor iedere vrijwilliger die bij een organisatie actief is. De collectieve verzekering bestaat uit twee pakketten:

Vrijwilligers BasisPolis:

• ongevallen- en persoonlijke eigendommenverzekering
• aansprakelijkheidsverzekering

Vrijwilligers Pluspolis:

• aansprakelijkheidsverzekering voor rechtspersonen
• bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering voor vrijwilligers
• verkeersaansprakelijkheid en rechtsbijstand voor vrijwilligers
• Voor mantelzorgers geldt alleen de ongevallen- en persoonlijke eigendommenverzekering uit de BasisPolis.

Verzekering organisaties

Naast de verzekering van vrijwilligers zullen ook organisaties zich moeten verzekeren. Zij kunnen zich verzekeren tegen aansprakelijkheid. Deze verzekering is afhankelijk van de activiteiten van de organisatie en wordt op maat gemaakt door de verzekeraar.

De verzekeringspakketten voor vrijwilligers bieden een ruime dekking. Een bijkomend voordeel is dat er geen administratie of registratie van de vrijwilligers nodig is. Let op: de organisaties moeten een vestigingsadres in de gemeente Aa en Hunze hebben.

Schade… en dan?

In het algemeen geldt: de collectieve vrijwilligersverzekering is een secundaire verzekering, soort vangnet verzekering. Onderzoek eerst of de situatie onder je eigen verzekeringen valt. Zo niet, vraag de organisatie waar je werkt hoe zij de verzekering van vrijwilligers heeft geregeld. Tot slot kun je nagaan of de situatie/ schade onder de collectieve verzekering valt die de gemeente Aa en Hunze heeft afgesloten.

De vrijwilliger of rechtspersoon kan het digitale schadeformulier van de gemeentelijke website downloaden en invullen. Vervolgens kan de claim digitaal naar de gemeente worden gestuurd. De gemeente zorgt voor registratie en stuurt het formulier naar de verzekeringsmaatschappij.

De schade wordt rechtstreeks door Centraal Beheer (verzekeraar) met de benadeelde afgewikkeld. Indien er sprake is van een eigen risico, zal dit met de rechtspersoon worden afgewikkeld. De gemeente wordt op de hoogte gehouden van de afwikkeling van de schade..

VNG vrijwilligers verzekering

Nog meer weten over de VNG collectieve vrijwilligerswerkverzekering? Kijk op de meeste gestelde vragen over dit onderwerp.

Uit welke verzekeringen bestaat de VNG Vrijwilligerspolis?
Basis Polis:

• Ongevallen en Persoonlijke Eigendommenverzekering voor Vrijwilligers
• Aansprakelijkheidsverzekering voor Vrijwilligers

Plus Polis:

• Verkeersaansprakelijkheidsverzekering voor Rechtspersonen
• Aansprakelijkheidsverzekering voor Rechtspersonen
• Bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering voor Vrijwilligers
• Rechtsbijstandverzekering voor Vrijwilligers

De gemeente Aa en Hunze heeft gekozen voor de meest uitgebreide polis, namelijk de Basis Polis + de Plus Polis.

Welke vrijwilligers van de gemeente zijn verzekerd?
Alle vrijwilligers die in enig organisatorisch verband onverplicht en onbetaald werkzaamheden verricht ten behoeve van anderen en/of de samenleving waarbij een maatschappelijk belang wordt gediend. Vrijwillige brandweerlieden en vrijwillige politiemedewerkers zijn uitgesloten van deze verzekeringen. Dit vloeit voort uit de speciaal voor hen getroffen rechtspositieregelingen.

Dus alle vrijwilligers zijn verzekerd:

• ongeacht hun leeftijd;
• ook bij eenmalige activiteiten;
• geen minimum aantal uren;
• ook bij kerkelijk werk en buurtactiviteiten.

De VNG Vrijwilligersverzekering verzekert binnen Europa vrijwilligers en mantelzorgers die werken in of vanuit Nederland.

Maar ook maatschappelijke stages van scholieren vallen onder vrijwilligerswerk.

Wie is vrijwilliger?
U bent een vrijwilliger als u aan de volgende voorwaarden voldoet:
U verricht voor anderen of de samenleving werkzaamheden bij:
   - een sociaal belang behartigende instelling of
   - een (coöperatieve) vereniging of stichting, of
   - een algemeen nut beogende instelling.
Let op: de (coöperatieve) vereniging, stichting of instelling moet een sociaal maatschappelijk belang dienen.
U heeft geen persoonlijk, financieel of commercieel belang of gewin bij de werkzaamheden
U doet de werkzaamheden niet voor uw beroep
U bent niet in loondienst bij de (coöperatieve) vereniging, stichting of instelling
De vergoeding die u voor het werk krijgt, is een vrijwilligersvergoeding volgens de regeling van de Belastingdienst
Uw vrijwilligerswerk mag niet in de plaats van een betaalde baan op de arbeidsmarkt komen
De VNG Vrijwilligersverzekering biedt geen dekking voor vrijwilligers bij de brandweer en de politie.

Wat is er wel/niet verzekerd?
Wel verzekerd:

• Vrijwilligers en mantelzorgers bij hun werk voor aansprakelijkheid en ongevallen.
• Maatschappelijke stages van scholieren
• Vrijwilligerswerk als onderdeel van gemeentelijke tegenprestatie.

Niet verzekerd:

• Aansprakelijkheid voor het gebouw
• Werkgeversaansprakelijkheid
• Vrijwillige brandweerleden en vrijwillige politiemedewerkers 
• Verenigingen van Eigenaren (VvE). Het gaat hier om een privé belang, geen maatschappelijk belang.
• Reizen naar gevaarlijke oorden zijn niet gedekt.

Mag een vrijwilliger een vergoeding krijgen voor zijn werkzaamheden?
Ja, dat mag. Zolang de vergoeding binnen de grenzen blijft die de Belastingdienst hiervoor hanteert.

Zijn mantelzorgers ook vrijwilligers?
Neen, mantelzorgers worden niet beschouwd als vrijwilliger. Dit hangt samen met de persoonlijke relatie die mantelzorgers hebben met degene die zij verzorgen bij aanvang van de zorgverlening. Maar er is wel een dekking voor mantelzorgers geregeld (zie punt 6).

Klopt het dat er voor de mantelzorgers een dekking is geregeld?
Ja, dat klopt. Door vragen vanuit diverse gemeenten hebben Centraal Beheer Achmea en VNG Verzekeringen besloten om de mantelzorgers, binnen het kader van de Vrijwilligerspolis, een passende dekking te geven. Mantelzorgers zijn nu meeverzekerd op de Ongevallen- en Persoonlijke Eigendommenverzekering voor Vrijwilligers. De aansprakelijkheidsverzekering voor Vrijwilligers uit de Basispolis en de onderdelen van de Vrijwilligerspluspolis zijn voor de mantelzorger niet van toepassing. De verzekeraar vertrouwt hiermee ook voor de mantelzorgers een uitstekende oplossing te bieden, die in overeenstemming is met hun bijzondere maatschappelijke positie.

Iemand die een mantelzorger ondersteunt is geen mantelzorger in de zin van de vrijwilligerspolis en niet verzekerd. Op het moment dat hij deze (vrijwillig) volledig vervangt, bijvoorbeeld tijdens vakantie, kan hij wel als zodanig beschouwd worden.

Is er sprake van een leeftijdsgrens?
Nee, er is geen leeftijdsgrens. Ook jonge en oudere vrijwilligers vallen onder de dekking van de verzekering. Er gelden natuurlijk wel Arbo regels en de vrijwilligersorganisatie zal zich hieraan moeten houden.

Dient er een urenadministratie bijgehouden te worden?
Nee, een urenadministratie is niet nodig. Elke vrijwilliger binnen de gemeente die onder de definitie van vrijwilliger valt, is verzekerd. Dus ook eenmalige activiteiten, zoals de vrijwilliger die helpt bij de jaarlijkse Sinterklaasintocht, zijn verzekerd.

Dienen organisaties zich aan te melden voor de verzekering?
Nee, dat is niet nodig. De VNG Vrijwilligerspolis kent geen registratie.

Een vrijwilliger uit een “verzekerde” gemeente gaat vrijwilligerswerk doen in een “onverzekerde gemeente”. Valt dit ook onder de dekking van de VNG Vrijwilligerspolis?
Vrijwilligers uit een verzekerde gemeente, die vrijwilligerswerk gaan verrichten in een andere gemeente, zijn verzekerd op de polis van de woongemeente. In die gevallen waarin de andere gemeente ook de VNG Vrijwilligerspolis heeft afgesloten, of de organisatie waarvoor de activiteiten worden verricht een eigen vrijwilligersverzekering heeft, zal de vrijwilliger via de ‘werk’gemeente of de vrijwilligersorganisatie verzekerd zijn. Aldus is een vrijwilliger uit een verzekerde gemeente altijd verzekerd!

Een voorbeeld ter verduidelijking: 
Meneer Jansen, woonachtig in de gemeente Dichtbij, verzekerd bij Centraal Beheer Achmea, gaat vrijwilligerswerk verrichten in de gemeente Verweg. Als de gemeente Verweg of de organisatie in Verweg verzekerd is voor vrijwilligers, is de heer Jansen verzekerd in Verweg of via de organisatie. Zijn Verweg en de organisatie nu niet verzekerd, dan is de heer Jansen verzekerd via de VNG Vrijwilligersverzekering van Dichtbij.

Wij zijn een landelijk opererende organisatie met één vestigingslocatie. Onze vrijwilligers zijn afkomstig uit heel Nederland. Vallen deze vrijwilligers nu ook onder de verzekering?
Indien u slechts 1 vestiging heeft, vallen de vrijwilligers onder de verzekering als de gemeente waar u gevestigd bent zich heeft aangemeld. Wanneer er meerdere vestigingslocaties zijn, zal er gekeken worden voor welke vestiging het vrijwilligerswerk wordt verricht. De standplaats van de vestiging is vervolgens bepalend voor de dekking.

In hoeverre kan een organisatie die volledig op vrijwilligers draait, de aansprakelijkheidsverzekering opzeggen?
Opzeggen van de aansprakelijkheidsverzekering is niet verstandig, omdat een vereniging/stichting ook het risico loopt aangesproken te worden voor gebeurtenissen die niet direct het gevolg zijn van of verband hebben met vrijwilligerswerk. Denk bijvoorbeeld aan de aansprakelijkheid voor het gebouw/kantine (dakpan die op het hoofd van een bezoeker valt), of een bezoeker van de kantine die van de (defecte) barkruk valt.  Of de werkgeversaansprakelijkheid van de organisatie voor haar vaste personeel. Verder heeft een vereniging naast vrijwilligers ook leden. Als een lid schade toebrengt aan een derde kan de vereniging ook aangesproken worden. Uitgangspunt van de Vrijwilligerspolis is dat de vrijwilliger bij schade niet ‘in de kou komt te staan’.

De Vrijwilligerspolis heeft een secundaire dekking (behalve de Ongevallenverzekering). Hoe gaat de afdeling Schade hiermee om?
Er zijn veel vragen gesteld over de secundaire dekking van deze verzekeringen. De afhandeling van de schade voor de vrijwilliger en de organisatie is vereenvoudigd. De schadeclaim wordt naar Centraal Beheer Achmea gezonden. De betreffende schadebehandelaar neemt contact op met de benadeelde en vraagt deze of er een andere verzekering is waarop deze schade gedekt is. Indien dit het geval is, wordt de benadeelde verzocht om deze schade daar zelf te melden. Indien de betreffende verzekeraar de claim afwijst, zal Centraal Beheer Achmea de claim alsnog in behandeling nemen.

Valt een Vereniging van Eigenaren ook onder de dekking van de Vrijwilligerspolis?
Nee, als VvE behartig je de belangen van de eigenaren van bijvoorbeeld een appartementencomplex. Hierbij wordt dan ook geen maatschappelijk belang gediend. Immers, een bestuurder van de VvE heeft meestal uit persoonlijke motieven een bestuursfunctie aanvaard, bijvoorbeeld een inwoner van het complex).

Is een bestuurslid of vrijwilliger van een huurdersvereniging (HV) verzekerd via de collectieve vrijwilligersverzekering? 
Omdat bij een huurdersvereniging het eigenbelang groter is dan het algemeen maatschappelijk belang, kunnen deze vrijwilligers niet gezien worden als verzekerden op de VNG Vrijwilligerspolis die de gemeente heeft afgesloten. In dit geval zal de huurdersvereniging zelf voor een verzekeringsoplossing moeten zorgen voor haar vrijwilligers. Het maatschappelijk belang in de zin van de polis ontbreekt in deze situatie.

Wij zijn een vereniging met 100 leden. Vallen deze leden ook onder de Vrijwilligerspolis?
Leden zijn niet per definitie ook vrijwilligers. Een lid kan uiteraard naast het lidmaatschap ook vrijwilligerswerk verrichten. (Bijvoorbeeld scheidsrechter bij de jeugd)

Waarom is het digitale schadeformulier niet uitgebreider?
Het digitale schadeformulier is kort en bondig. Uitgangspunt was hierbij om een eenvoudig formulier te ontwerpen, waarbij de gemeente niet teveel met een administratieve last wordt opgezadeld. Dus in feite: “wie bent u” en “wat is er gebeurd”. Op het moment dat de schade door de gemeente wordt ingediend, neemt de schadebehandelaar rechtstreeks contact op met de vrijwilliger/organisatie. Als er nog aanvullende/specifieke informatie nodig is, dan zal de schadebehandelaar hier de vrijwilliger naar vragen. Hier hoeft de gemeente niet tussen te zitten.

Is er verschil tussen de collectieve vrijwilligersverzekering en de collectieve evenementenverzekering?
Ja, de individuele vrijwilligers die meewerken aan een evenement zijn verzekerd op de vrijwilligerspolis. Bezoekers en leden zijn niet verzekerd onder de vrijwilligersverzekering. Hiervoor kan het beste een evenementenverzekering worden afgesloten.

De verzekerden die vallen onder een evenementenverzekering zijn onder andere de medewerkers (niet zijnde vrijwilligers).
Onderstaand een overzicht van wie en wat er verzekerd is op een Evenementenverzekering:

• Verzekeringnemer
• Naam organisatie: Gemeente
• Verzekerden: Organisator van een evenement binnen de gemeente tot 2500 bezoekers (per dag) en haar medewerkers
• Secundaire dekking
• Deze verzekering is alleen van kracht voor zover de schade niet is gedekt door een andere verzekering al dan niet van oudere datum.
• Verzekeringsgebied:  Nederland
• Niet verzekerd
• Houseparty’s, gemotoriseerde snelheidswedstrijden, bedrijfsevenementen, protestacties/-manifestaties. Tevens zijn uitgesloten evenementen waarvoor een vergunning is afgewezen of niet aangevraagd is, terwijl dit wel vereist is.
• Verzekerde rubrieken
• Hieronder worden niet de bijzonderheden, voorwaarden en bedragen vermeld. Deze zijn eventueel wel op te vragen.
• Aansprakelijkheid voor de organisator (rechtspersoon)
• Materiaaldekking (eigendommen van derden)
• Ongevallenverzekering medewerkers
• Kasgeld
• Persoonlijke eigendommen medewerkers
• Rechtsbijstand medewerkers

Moeten wij als vrijwilligersorganisatie een lijst bijhouden dan wel inleveren bij de gemeente van onze vrijwilligers?
Nee, dat is niet nodig. Organisaties en/of vrijwilligers hoeven zich niet aan te melden voor de verzekering. De vrijwilligerspolis kent geen registratie. Ook hoeft geen urenregistratie te worden bijgehouden door de vrijwilligersorganisatie, omdat elke vrijwilliger binnen een verzekerde gemeente die onder de definitie van vrijwilliger valt, is verzekerd. Het is wel wenselijk dat de vrijwilligersorganisatie bij ons bekend is. Wij kunnen dan namelijk informatie over de vrijwilligersverzekering aan uw organisatie toesturen, indien dat van toepassing zou zijn. Bovendien kun je dan de nieuwsbrief van het VIP ontvangen.

Organisaties en/of vrijwilligers kunnen zich per mail aanmelden bij het VIP:
vip@impulsaaenhunze.nl met een cc sturen naar a.blom@impulsaaenhunze.nl

Hoe en waar kan ik een eventuele schade indienen?
Vul dit formulier in en stuur het naar uw gemeente. Let op: ga eerst na of u de schade kan melden op een eigen verzekering of op een verzekering van de organisatie.
De gemeente meldt de schade bij Centraal Beheer. Onze schadebehandelaar neemt contact op met de vrijwilliger of de organisatie. Als de schade is afgehandeld, melden wij dit zowel aan de vrijwilliger als aan de gemeente. 

De gemeente zal nagaan of uw vrijwilligersorganisatie bekend is bij het VIP. Daarnaast wordt de gemeente op de hoogte gehouden van de schadeafwikkeling. De organisatie waarvoor de persoon vrijwilligerswerk verricht zal moeten verklaren dat de schade is ontstaan tijdens het vrijwilligerswerk. Omdat de gemeente verzekeringnemer is, dient de gemeente de ondertekening te verzorgen.

Moeten we zelf als vrijwilligersorganisatie nog een verzekering aanhouden?
Ja, dat is wel gewenst, vooral de aansprakelijkheidsverzekering en de ongevallenverzekering. Met uitzondering van de ongevallenverzekering geven de overige verzekeringen die deel uitmaken van de vrijwilligersverzekering een secundaire dekking. Dat houdt in dat de vrijwilligersverzekering alleen dekking biedt voor zover de schade niet is gedekt door een andere verzekering. Dat betekent dus dat de vrijwilligersverzekeraar altijd eerst nagaat of zij de schade kan claimen op een andere/eigen verzekering.

Er blijft altijd het risico dat de vereniging of stichting wordt aangesproken op gebeurtenissen die niet direct het gevolg zijn of verband houden met het vrijwilligerswerk. Denk hierbij aan aansprakelijkheid voor het gebouw/kantine. Ook de leden van verenigingen zijn niet meeverzekerd: wanneer een lid schade toebrengt aan een ander kan de vereniging worden aangesproken (niet alle leden zijn per definitie vrijwilligers). Dergelijke gebeurtenissen worden door de aansprakelijkheidsverzekering in de vrijwilligerspolis niet gedekt.

Ook is de verzekering niet van toepassing op betaalde krachten zoals coördinatoren en ondersteunende medewerkers. Vrijwilligersorganisaties moeten zelf de afweging maken of de polis van de gemeente hun voldoende dekking biedt. Als privé persoon kun je namelijk vaak meer risico hebben dan als vrijwilliger.

Vallen mantelzorgers ook onder de vrijwilligersverzekering?
Ja. Mantelzorgers vallen welliswaar niet onder de definitie van vrijwilliger, maar zijn wel in de dekking opgenomen voor bepaalde onderdelen. Puur mantelzorgers vallen niet onder de definitie, maar individuele hulpvragen wel. Er blijft altijd een grijs gebied. Maar bij schade, kun je het altijd melden onder de vrijwilligersverzekering. Zie hiervoor ook wat al bij punt 4 en 5 is vermeld.  

Is er sprake van een eigen risico?
Nee, er is geen sprake meer van een eigen risico. 
Zowel het eigen risico aansprakelijkheid (€ 100,00) en het eigen risico verkeersaansprakelijkheid (€ 500,00) is geschrapt.

Zijn maatschappelijke stagiaires meegenomen in de dekking?
Ja, zij vallen nu ook onder de dekking van de vrijwilligersverzekering.

Welk pakket heeft de gemeente gekozen? 
Zoals al bij punt 1 is vermeld heeft de gemeente Aa en Hunze gekozen voor het basispakket + het plus pakket. Toch is het niet zinvol om als organisatie de eigen aansprakelijkheidsverzekering en ongevallenverzekering op te zeggen, omdat je als privé persoon vaak meer risico loopt dan als vrijwilliger. De vrijwilligersverzekering van de gemeente Aa en Hunze is slechts een vangnet voor de individuele vrijwilliger. Voor de ongevallenverzekering geldt dat dit een sommenverzekering is. Heb je meerder polissen, dan keren ze allen uit.

De bestuurdersaansprakelijkheid heeft betrekking op het feit dat je als bestuur hoofdelijk aansprakelijk kan worden gesteld. De verzekering dekt dan het bedrag, maar geeft ook juridische bijstand, inclusief het verweer.

Van de verkeersaansprakelijkheid is bijvoorbeeld sprake als je als vrijwillige ouder een aantal kinderen vervoert naar een sportclub.

Tot slot maakt de rechtsbijstandverzekering deel uit van de polis. Bijvoorbeeld door een aanrijding van een andere (schuldige). Er is sprake van overmacht (niet zijn schuld) en de benadeelde heeft de mogelijkheid om de schade te verhalen op de veroorzaker.

Wie/waar doe je een beroep op de vrijwilligersverzekering?
Beroep op de vrijwilligersverzekering doe je in eerste instantie bij de gemeente waar je als vrijwilligersorganisatie bent gevestigd. Sommige bewoners uit de gemeente Aa en Hunze zijn buiten de gemeente grenzen als vrijwilliger actief. Heeft de gemeente van deze organisatiegeen vrijwilligersverzekering, dan kun je als inwoner een beroep doen op de verzekering van je eigen gemeente. De vrijwilligers van de gemeente Aa en Hunze zijn dus allen verzekerd.

Wat is de reden waarom de vrijwilligersorganisatie hun eigen aansprakelijkheidsverzekering niet moet opzeggen? 
De AVP (Aansprakelijkheidsverzekering Particulieren) biedt vaak geen dekking voor vrijwilligerswerk. De vrijwilligersverzekering die de gemeente heeft afgesloten is een vangnet voor de individuele vrijwilliger.

Wie zijn verzekerd? 
Alle vrijwilligers van de gemeente Aa en Hunze. De definitie van een vrijwilliger luidt:

De vrijwilliger is degene die in enig organisatorisch verband onverplicht en onbetaald werkzaamheden verricht ten behoeve van anderen en/of de samenleving waarbij een maatschappelijk belang wordt gediend.

Niet onder de definitie vallen: vrijwilligers van Politie/Brandweer en Mantelzorgers.

Zoals ook al bij punt 20 is vermeld, vallen mantelzorgers niet onder de definitie van vrijwilliger, maar zijn ze wel in de dekking voor bepaalde onderdelen opgenomen.

Zijn vrijwilligers die respijtzorg bieden ook verzekerd wanneer zij zorghandelingen verrichten en/of (eenvoudige) medische handelingen verrichten?
Eventuele schade die voortvloeit uit deze zorg gerelateerde handelingen valt ook onder de dekking van de vrijwilligersverzekering. Aantal suggesties om een en ander zo goed mogelijk te regelen zijn: 

• ondertekenen verklaring
• bijhouden va een logboekje
• het geven van een duidelijk instructie

Hierdoor kun je claims voorkomen c.q. beperken. 

Is het noodzakelijk dat een vereniging/stichting zelf ook een bestuursaansprakelijkheids-verzekering afsluit? 
Nee, dat is niet echt noodzakelijk, tenzij de vrijwilligersorganisatie een balanstotaal van € 5 ton heeft.

Vallen de AED vrijwilligers (Automatische Externe Defibrillator) onder de polis?
Ja, AED vrijwilligers voldoen volledig aan de definitie van vrijwilliger zoals die in de vrijwilligerspolis wordt gehanteerd.

Welke consequenties heeft de Wet Bestuur en Toezicht Rechtspersonen (WBTR), nieuwe wet 1 juli 2021, op de collectieve vrijwilligersverzekering? 
De wet wijzigt en onze polis volgt deze wijziging. Hieronder een verdere toelichting.

Informatie WBTR;
De Eerste Kamer heeft op 10 november de Wet Bestuur en Toezicht Rechtspersonen (wet WBTR) aangenomen. Deze wet gaat formeel in op 1 juli 2021 en heeft gevolgen voor clubbestuurders.

De wet is bedoeld om de regels over aansprakelijkheid van bestuurders en commissarissen goed te regelen. Vanaf 1 juli wijzigen de volgende punten:

• sportbestuurders worden persoonlijk hoofdelijk aansprakelijk;
• besturen moeten een aantal zaken goed regelen, zoals: stemrecht, belet, toezicht en financieel bestuur en
• clubs moeten afspraken statutair via de notaris laten vastleggen.

De nieuwe wetgeving  heeft geen invloed op de dekking van de vrijwilligersverzekering. De bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering dekt de aansprakelijkheid van de bestuurder op basis van wet- en regelgeving. De wet wijzigt, de polis volgt deze wet wijziging.

Als een bestuurder zich na 1 juli 2021 niet houdt aan de regels van de wet WBTR en dat leidt tot bestuurdersaansprakelijkheid dan is er secundaire dekking (vangnet) op het onderdeel bestuurdersaansprakelijkheid van de VNG Vrijwilligersverzekering voor de vrijwillige bestuurder/toezichthouder. Doel is waar mogelijk de vrijwilliger niet in de kou te laten staan.   

Ons advies is om problemen te voorkomen en aandacht te besteden aan deze wet. Regel een goede vastlegging. Voorkom een ondoorzichtige administratie of onduidelijke financiële transacties. Ook bij vrijwilligerswerk! (reactie door Centraal Beheer Achmea). 

Hoe zit het met de verzekering tijdens een activiteit? 
Deze vraag gaat over verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid. Allereerst ga je uit van ieders verantwoordelijkheid. Je hebt daar, als het goed is, bij aanvang van het werk / de klus / het seizoen met elkaar over gesproken. Zijn er bijzondere verantwoordelijkheden met dito risico's? Dan is het zaak om hierbij maatregelen te treffen. Dat neem je niet weg door een handtekening, maar bij voorkeur in goed overleg met elkaar waarin je mogelijke risico's bespreekt en als organisatie aangeeft welke mate van bescherming je biedt voor het geval dat iets mis gaat. Dat kan immers altijd. Samenvattend is het belangrijk om te kijken naar: 

• de (fysieke) locatie waarin e.e.a. plaatsvindt,
• de 'gasten' (degenen die als het ware op bezoek zijn, of deelnemen)
• en naar degenen die die verantwoordelijkheid hebben voor de veiligheid en het welzijn.

Kun je redelijkerwijs inschatten wat er mis kan gaan? Zorg dan voor een verzekering die aansluit bij jouw of bij jullie situatie, zodat je ook op die manier goed werkgeverschap laat zien jegens je vrijwilligers. NB Dit kan een verzekering zijn die los staat van de collectieve vrijwiligersverzekering. 

Wat voor soorten schades zijn er ?
Schadevoorbeelden bij verzekering

• Aansprakelijkheidsverzekering Vrijwilliger: Vrijwilliger stoot dure vaas om tijdens collecteren.
• Ongevallen- en persoonlijke eigendommenverzekering Vrijwilliger: Vrijwilliger helpt met het schilderen van het clubhuis en valt van de trap
• Aansprakelijkheidsverzekering rechtspersonen: Vrijwilligersorganisatie wordt aangesproken omdat een vrijwilliger schade heeft toegebracht aan derden.
• Bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering voor Rechtspersonen: Vrijwilliger Wim zit als voorzitter in het bestuur van de voetbalvereniging. De penningmeester koopt voor in de bestuurskamer een dure lederen bank, terwijl de voetbalclub dat helemaal niet kan betalen. De leverancier van de bank legt een claim neer bij het bestuur. Elk bestuurslid wordt in zijn privévermogen aangesproken, doordat ze onvoldoende toezicht hebben gehouden in de clubkas.
• Verkeersaansprakelijkheidsverzekering voor Rechtspersonen: Vrijwilliger Ingrid bezorgt voor de lokale ouderenstichting maaltijden aan huis. Dit doet ze met haar eigen auto. Tijdens het bezorgen van een warme maaltijd bij een oudere dame botst ze met haar auto tegen een paal. De auto blijkt zwaar beschadigd.

Nog even wat extra informatie mbt deze verzekering:

• De VNG vrijwilligersverzekering is een vangnetverzekering
• Alleen vrijwilligers zijn verzekerd. Bezoekers, deelnemers, leden etc. zijn geen verzekerden op de polis.
• De vrijwilliger moet door het vrijwilligerswerk zelf met de schade blijven zitten. Dan is een beroep op de vrijwilligersverzekering mogelijk.
• Elke andere verzekering gaat voor de vrijwilligersverzekering (ook de privé verzekering van de vrijwilliger).
• Een vrijwilliger hoeft geen vrijwilligersovereenkomst te hebben om verzekerd te zijn
• De vrijwilliger valt automatisch onder dekking van de vrijwilligerspolis, als aan bovenstaande voorwaarden is voldaan.
• Ook vrijwilligers die vrijwilligerswerk doen vanuit een dorpsbelang.
• Ook nieuwkomers, die vrijwilligerswerk doen en aan de voorwaarden van vrijwilliger voldoen, vallen onder de dekking van de polis. Goed om van te voren uit te zoeken hoe het zit met taalstages en werkervaringsplekken. Dit is nl geen vrijwilligerswerk. 

Is er ook een folder over de collectieve vrijwilligersverzekering?
Ja, er is een digitale folder over de collectieve vrijwilligersverzekering. 

Op de website van het NOV staat veel informatie om praktisch aan de slag te gaan met het aansturen en begeleiden van vrijwilligers.

Daarnaast is er door het NOV een boek 5 x B samengesteld. De auteurs geven handvatten en tips, bedoeld voor al die bestuurders, coördinatoren en begeleiders die zich in verenigingen en stichtingen bezighouden met vrijwilligers. 

Het handboek is al wat ouder maar nog steeds zeer informatief en actueel.  

Handboek 5 x B is gratis hieronder te downloaden.

1. Binnenhalen (werven)
2. Begeleiden
3. Behouden 
4. Belonen
5. Beindigen 

Vrijwilligers zijn onbetaalbaar. Maar zijn ze ook onvindbaar?

Sport Drenthe heeft een curus van drie avonden ontwikkeld waarin organisaties stap voor stap meenmeemt in het proces van het werven van vrijwilligers. 

Het VIP! Aa en Hunze kan toelichting en uitleg geven over onderstaande stappen. Klik hier wanneer je het cursusmateriaal wilt downloaden. 

De eerste avond staat in het teken van de motieven van vrijwilligers, waarom doen mensen dit? Hoe zorg je er nu voor dat er draagvlak is om leden, familieleden en dorpsbewoners te motiveren vrijwilligerswerk te gaan doen? Je wordt meegenomen op zoek naar nieuwe vrijwilligers. 

De tweede avond is echt gericht op de praktische kant: hoe haal je nu de nieuwe vrijwilligers binnen. Samen maak je een campagne die past bij jouw organistie. Je oefent samen met de andere cursisten hoe je het gaat aanpakken. Aan het einde van de avond heb je het vertrouwen om de campagne ook echt uit te voeren. In je eigen tijd ga je aan de slag om nieuwe vrijwilligers te benaderen.

Tijdens de derde avond ligt de focus op het vervolg: hou behoud je nu de (nieuwe) vrijwilligers. Je hebt er nu wel zoveel nieuwe mensen bij, maar je wilt er ook voor zorgen dat je volgend jaar niet weer op zoek moet naar een halve nieuwe groep vrijwilligers. We laten je zien hoe je beleid maakt op het binden en behouden van je vrijwilligers.

Onder tabblad "nieuws" staan de gebruikte documenten bij deze cursus. 

In het 10 stappenplan van PEP Den Haag krijg je een duidelijk overzicht waar je allemaal rekening mee moet houden als je vrijwilligers wilt gaan werven. Door een wervingsplan te maken heb je een handboek hoe je je werving campagne er uit gaat zien. Maak gebruik van de tips die worden gegeven om je eigen wervingsplan te schrijven.

Wervingsplan PEP Den Haag 

In het vrijwilligersbeleid van een organisatie staat hoe u met vrijwilligers omgaat, welke positie zij binnen uw organisatie innemen, maar ook wat de rechten, plichten en verwachtingen van de vrijwilliger zijn. Dat geeft de vrijwilliger én de organisatie houvast. U doet er dan ook goed aan het beleid duidelijk op papier te zetten en dit aan uw vrijwilligers te overhandigen. Het vrijwilligerswerkbeleid moet geen dik boekwerk zijn maar kort en bondig. 

Het vrijwilligersbeleid bestaat veelal uit de volgende onderdelen:

Inleiding
1. Vrijwilligersbeleid

• Vrijwilligersbeleid
• Definitie vrijwilligerswerk

2 Visie

• Visie vrijwilligerswerk
• Waarom met vrijwilligers werken?

3 Positie van vrijwilligers zoals bv:

• Taken en verantwoordelijkheden beroepskrachten en vrijwilligers
• Positie in de organisatie
• Rechten en plichten
• Criteria
• Vrijwilligersovereenkomst
• Verzekering
• VOG
• Vrijwilligersfuncties

4 Binnenhalen zoals bv: 

• Wervingskanalen
• Selectiecriteria
• Doelgroepenbeleid
• Kennismakingsgesprek

5 Begeleiden zoals bv:

• Contactpersonen
• Coördinator vrijwilligers
• Introductie
• Introductie werkplek
• Proefperiode
• Registratie

6 Belonen zoals bv:

• Vieringen, attenties en regelingen
• Vergoedingen

7 Behouden zoals bv:

• Deskundigheidsbevordering
• Introductiebijeenkomsten
• Themabijeenkomsten

8 Beëindigen zoals bv

• Afrondingsgesprek
• Certificaat
• Onvrijwillige beëindiging
• Nazorg
• Geschillen

9 Kwaliteit zoals bv:

• Voorwaarden
• Keurmerk
• Tevredenheidsonderzoek

10 Evaluatie

11 Bijlagen zoals bv

• Vrijwilligersovereenkomst
• Taakomschrijvingen
• Evaluatieformulier vrijwilliger
• Overdrachtsdocument
• Certificaat
• Kennismakingsformulier
• Evaluatieformulier cliënten
• Evaluatieformulier contactpersonen

Hier kunt u een uitgebreid voorbeeld van vrijwilligersbeleid bekijken. Dit beleid is afkomstig van de Kessler Stichting en is hier geplaatst met haar toestemming. Het is om verschillende redenen als voorbeeld gekozen: de Kessler Stichting omvat meerdere afdelingen, heeft verschillende vrijwilligersfuncties, heeft een helder beeld van de verantwoordelijkheden van zowel professionals als vrijwilligers etc. 

Beknopt voorbeeld vrijwilligersbeleid

Voorbeeld Vrijwilligerswerkbeleid op 1 A4

Waarom een VOG?
Het is belangrijk dat vrijwilligers die met kwetsbare mensen werken een Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) hebben. Dit is een verklaring waaruit blijkt dat iemand geen strafblad heeft of dat het strafblad geen bezwaar vormt voor het uitoefenen van een bepaalde functie. Met zo’n verklaring toont de vrijwilliger aan dat hij niet veroordeeld is voor ernstige delicten, zoals een zeden- of geweldsdelict. Bovendien maak je met het aanvragen van VOG’s het onderwerp veiligheid bespreekbaar binnen je organisatie en geef je ook een signaal af dat je werk maakt van veilig vrijwilligerswerk.

Hoe werkt een VOG?
Justis screent personen die een VOG aanvragen en geeft de VOG's af. Dankzij de Regeling Gratis VOG is het aanvragen van VOG's voor vrijwilligers kosteloos. Jullie organisatie hoeft alleen eHerkenning aan te schaffen en de vrijwilliger moet DigiD gebruiken bij de aanvraag.

Werken er vrijwilligers bij jullie organisatie die elders in de wereld zijn geboren en getogen? Houd er dan rekening mee dat het VOG wordt afgegeven op basis van alleen Nederlandse justitiële en politiegegevens.

Wat zijn de voorwaarden voor gratis VOG
Op de website gratisvog.nl is een filmpje te zien waarin te zien is aan welke voorwaarden jullie organisatie moet voldoen om in aanmerking te komen voor de Regeling.

Hoe aanvragen? 
Een gratis VOG aanvragen kan op twee manieren (A en B).

A. Wanneer de organisatie voldoet aan de voorwaarden voor een gratis VOG kan de organisatie voor de vrijwilligers online een VOG aanvragen. Indien na screening een VOG wordt afgegeven, wordt deze naar het huisadres van de vrijwilliger opgestuurd. De vrijwilliger dient wel te beschikken over een mailadres en een DIGI-D. 

B. Wanneer de organisatie niet voldoet aan de voorwaarden of wanneer de vrijwiliger geen mailadres en/of DIGI-D heeft kan er op de volgende manier nog een gratis VOG worden aangevraagd.   

1. de organisatie download VOG aanvraag vrijwilliger en vult deze in
2. de organisatie vraagt bij het VIP het document 'akkoordverklaring VOG' aan en vult deze in
3. de vrijwilliger gaat met beide ingevulde documenten naar het VIP en indien akkoord wordt er door een VIP/Impuls medewerker een handtekening met stempel gezet
4. de (in Aa en Hunze wonende) vrijwilliger gaat met beide documenten naar het gemeentehuis en levert deze in. De kosten voor deze VOG worden betaalt door de gemeente Aa en Hunze. 
5. Een vrijwilliger die buiten de gemeente woont (en binnen de gemeente Aa en Hunze actief is), betaalt de kosten voor de VOG eerst zelf. Deze kosten kunnen bij de gemeente Aa en Hunze worden gedeclareerd.
6. Uitgebreide informtie staat ook op de achterzijde van de akkoordverklaring. 

Deze regeling voor een gratis VOG is een initiatief van het ministerie van Veiligheid en Justitie.

Voor álle vrijwilligers die werken met kwetsbare mensen?
Ja, deze regeling geldt voor alle vrijwilligers in Nederland die werken met mensen in een afhankelijkheidssituatie. Daarmee bedoelen we vrijwilligers die hulp of begeleiding bieden aan kwetsbare groepen of personen. Daarnaast moet er sprake zijn van een risicovolle situatie. Denk bijvoorbeeld aan één-op-één huisbezoeken.

Is de regeling geldig voor alle organisaties?
Ja, het maakt niet uit voor welke organisatie de vrijwilliger actief is. Of dat nu een school, welzijnsinstelling, sport- of hobbyclub is. De organisatie moet wel ingeschreven staan bij de Kamer van Koophandel en, als ze zijn toegelaten tot de regeling, E-herkenning hebben. Kerkelijke organisaties moeten voldoen aan de zelfde voorwaarden als andere organisaties, maar kunnen niet deelnemen via www.gratisvog.nl. Kerkelijke organisaties vinden hier meer informatie.

Moeten organisaties nog andere veiligheidsmaatregelen nemen?
Ja, de vrijwilligersorganisatie moet een plan hebben waarin regels en richtlijnen staan omschreven over veilig vrijwilligerswerk. In het plan kunnen bijvoorbeeld afspraken worden gemaakt over het hebben van een vertrouwens(contact)persoon, goed aannamebeleid voor nieuwe vrijwilligers en/of het hebben van gedragsregels. Meer informatie staat hier beschreven voor sportorganisaties en hier voor andere vrijwilligersorganisaties.

Wie meldt zich waar aan?
Om een gratis VOG voor hun vrijwilligers te krijgen, moet de organisatie zich via www.gratisvog.nl aanmelden door een digitaal formulier in te vullen. Op dit formulier moeten in elk geval de volgende vragen beantwoord worden:

Op 28 februari 2022 was er een online bijeenkomst over de VCP. Zie hiervoor ook de Power Point Presentatie. Tijdens deze avond werden nog een aantal vragen gesteld. Zie hieronder de vragen met antwoorden.

Hoe ziet de gedragscode voor minderjarigen eruit? Zie de Power Point Presentatie voor een voorbeeld van een gedragscode voor minderjarigen.  

Voor wie stelt een organisatie gedragsregels over de sociale media op? 

Dit is voor alle mensen die bij je organisatie betrokken zijn; vrijwilligers, bezoekers, cliënten, deelnemers en leden.

Aanname beleid van vrijwilligers

Een voorbeeld: Bij het aannemen van vrijwilligers die op regelmatige basis activiteiten voor de vereniging verrichten zoals bijvoorbeeld trainen, lesgeven, coachen en begeleiden van kinderen/sporters zal het volgende beleid worden gehanteerd:

• Het houden van een kennismakingsgesprek;
• Het checken van referenties (b.v. vereniging bellen waar de vrijwilliger vandaan komt);
• Het (laten) aanvragen van een Verklaring omtrent Gedrag (VOG). Herhaling om de 3-5 jaar;
• Het bekend maken en ondertekenen ten aanzien van de naleving van de “Gedragsregels”.  

Een voorbeeld:  Aannamebeleid Vrijwilligers en Gedragsregels - VC Vlissingen

VCP rol en taken

Een VCP heeft een rol bij: seksuele intimidatie, pesten, sociaal media gebruik, diefstal. Een VCP voert (in overleg en in samenwerking met bestuur) de volgende taken uit:

• Neemt NIET alleen schriftelijke meldingen aan. Dus mondeling (voorkeur!!)  als schriftelijk.
• Behandelt WEL vermoedens van misbruik
• Is er NIET alleen voor slachtoffers, Nee, de VCP is er voor iedereen die bij de organisatie is betrokken.
• Begeleidt slachtoffers eenmalig, heeft vaak 1 gesprek en verwijst dan door. MAAR de melder geeft te allen tijde aan wat hij/zij wil. Melder bepaalt altijd de vervolgacties.

Anoniem melden:

Bij een anonieme melding is niet bekend wie de melder is. Zoals bij een brief zonder afzender. Het effect hiervan is beperkt. Een vertrouwens(contact)persoon verricht immers geen onderzoek. Een anonieme melding bij het bestuur ligt anders. Zij zullen op basis van wat er bij hen anoniem gemeld is nagaan of de melding voldoende concreet is om te worden onderzocht. In de praktijk is gebleken dat anonieme meldingen doorgaans te weinig concrete aanknopingspunten geven om onderzoek te kunnen doen.

Ga als vertrouwens(contact)persoon en als organisatie bij een anonieme melding niet over 1 nacht ijs. Er is geen standaardroute of oplossing.

Hoor en wederhoor kan NIET schriftelijk, het is echt de bedoeling dat een gesprek wordt gevoerd.

Wat als de melder anoniem wil blijven? Dat mag. De VCP kan dan wel de melding bespreken, maar het bestuur kan dan verder niets doen behalve de melding registreren. Bestuur kan niet de anonieme melding met de betrokken 'pleger' bespreken. 

Alleen kan bij meerdere meldingen over dezelfde persoon kan dat wel een aanleiding zijn om die persoon te spreken en aan te geven dat deze meldingen er zijn. Maar verder kan een bestuur niets doen en het is voor de beschuldigde natuurlijk ook heel naar. Dus dat gaat een bestuur niet heel snel doen. 

Wie bepaalt wanneer een VP in handen wordt genomen? 

Dat regelt de organisatie. Normaal gesproken wordt het besluit of er een professionele VP in de arm wordt genomen (doorverwijzen, advies vragen/sparren) genomen door de VCP.  

Het aanstellen van een vertrouwenscontactpersoon binnen de organisatie is niet verplicht, het is een advies vanuit het NOV en wordt ook als zodanig door Justid (justitiële informatiedienst) geadviseerd als 1 van de voorwaarden om een gratis VOG aan te vragen.

Het preventief beleid is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van bestuur en VCP.  

Als bestuur van een vrijwilligersorganisatie voer je een actief en preventief beleid,  zodat de vereniging een sociaal veilige omgeving en een goede begeleiding kan bieden, waarin leden en vrijwilligers zich lichamelijk en geestelijk goed voelen. Je wilt immers als bestuur een veilige omgeving creëren. Een van de belangrijkste middelen om incidenten zoveel mogelijk te voorkomen, is het bespreekbaar maken van ongewenst gedrag. Daarnaast is het van belang om beleid op te stellen over ongewenst gedrag binnen de vereniging. Hiermee kun je niet elke vorm van ongewenst gedrag voorkomen, het opstellen van een beleidsplan geldt als een belangrijk middel om risico's te beperken.

Om tot een preventief beleid te komen is een 7-stappenplan:

1. Zet het onderwerp op de agenda
2. Maak een risicoanalyse
3. Maak samen met je leden omgangsregels/gedragsregels
4. Besteed aandacht aan de gedragsregels
5. Stel een vertrouwenscontactpersoon (VCP) aan
6. Bepaal hoe om te gaan met aanstellingen van vrijwilligers
7. Informeer alle betrokkenen over het beleid

De eerste stap is het werken aan bewustwording binnen de vrijwilligersorganisatie.

Samen met bestuur heeft de VCP de volgende taken:

• Reageren op meldingen van VCP (onderzoeken/hoor& wederhoor, overleg met politie, eventueel een aangifte
• Ontwikkelen preventiebeleid (gedragscode, aannamebeleid, gratis VOG-regeling)
• Sociale Veiligheid ‘levend en zichtbaar’ maken (agenderen bij bijeenkomsten, intervisie, website)
• Ontwikkelen van een aanspreekcultuur binnen je organisatie, elkaar aanspreken stimuleren.

Het antwoord op deze vraag is nee. Maar het aanvragen van fondsen vraagt wel tijd en voorbereiding. Er zijn zes stappen in Fondswerving te weten:

1. Het idee
2. Draagvlak creëren en communiceren
3. Het projectplan
4. Wat is een fonds en welk fonds is er beschikbaar voor jouw idee?
5. Documenteren en afhechten
6. Van projectfase naar exploitatiefase

Frits Colenbrander heeft in februari 2023 een workshop gegeven over fondsenwerving. De powerpont en bijbehorende documenten kun je bij het VIP! Aa en Hunze aanvragen.

De coordinator van het VIP kan indien gewenst ook ondersteunen bij het doen van een fondsaanvraag.  

Vrijwilligersorganisaties mogen zelf beslissen of zij een onkosten- en/of reiskostenvergoeding geven. Veel organisaties hanteren het principe dat vrijwilligers zelf geen kosten hoeven te maken om vrijwilligerswerk te kunnen doen.

Vrijwilligers kunnen een tegemoetkoming in onkosten ontvangen. Er wordt daarbij onderscheid gemaakt tussen de onkostenvergoeding en de vrijwilligersvergoeding.

Onkostenvergoeding
Bij de onkostenvergoeding gaat het om het vergoeden van de daadwerkelijk gemaakte kosten. Alle gemaakte en aangetoonde kosten die met het vrijwilligerswerk te maken hebben, kunnen worden vergoed. Over deze vergoeding is men geen belasting verschuldigd. Dit betekent echter wel dat alle kosten aantoonbaar moeten zijn door middel van bewijsstukken, bonnetjes en declaraties. Bij kosten kun je denken aan reiskosten maar ook aan papier, inktpatronen en postzegels.

Een vrijwilligersvergoeding is een vast bedrag voor alle onkosten die de vrijwilliger maakt. Deze vergoeding is aan regels gebonden.

Vrijwilligersvergoeding
Er is sprake van een vrijwilligersvergoeding als de vergoeding niet in verhouding staat tot de omvang en het tijdsbeslag van het werk. De vergoeding moet het karakter hebben van een onkostenvergoeding. De Belastingdienst hanteert de term “geen marktconforme vergoeding”. Als de vergoeding wel marktconform is, is er geen sprake van een vrijwilligersvergoeding en is de vergoeding belast voor de loon- en inkomstenbelasting.

Daarnaast gelden de volgende aanvullende voorwaarden:

• De maximale vergoeding (in 2021) van € 180,- per maand en € 1800,- per jaar mag niet worden overschreden.
• De vrijwilliger verricht niet beroepsmatig werkzaamheden voor een organisatie die niet is onderworpen aan de vennootschapsbelasting of voor een sportorganisatie.
• De maximumbedragen gelden voor het totaal van de vergoedingen. Denk bijvoorbeeld ook aan de vergoedingen in natura zoals het verstrekken van sportkleding en eventuele reiskostenvergoedingen. Als de maximale normbedragen worden overschreden, dienen zowel de vrijwilligersorganisatie als de vrijwilliger de vergoeding op te geven aan de Belastingdienst.

Lees meer informatie over de vrijwilligersvergoeding op de site van de Belastingdienst.

De Alcoholwet vervangt per 1 juli 2021 de Drank en Horecawet. In de Alcoholwet zijn een aantal wijzigingen opgenomen die ook consequenties hebben voor organisaties. Organisaties die alcoholhoudende dranken schenken/verkopen in een eigen kantine, soosruimte of andere ruimte moeten een vergunning bij hun gemeente aanvragen.

Aan deze vergunning zijn een aantal voorwaarden verbonden:

• De organisatie moet beschikken over twee leidinggevenden met een verklaring voor Sociale Hygiëne .
• De verkoop & het schenken van alcohol wordt alleen gedaan door barvrijwilligers die een korte Instructie Verantwoord Alcohol schenken hebben gevolgd en/of door een leidinggevende.
• Er is een bestuursreglement. Die is aanwezig in de barruimte.
• Er zijn huisregels. De schenktijden zijn daarin in opgenomen. De schenktijden zijn zichtbaar opgehangen in de barruimte.

Wat betekent dit voor de buurt- en dorpshuizen? 
In het kort bestaan de inhoudelijk wijzigingen uit:

• Prijsacties met meer dan 25% korting zijn niet langer toegestaan
• Regels voor verkoop van alcohol op afstand
• Strafbaarstelling volwassenen die alcohol doorgeven aan minderjarigen
• Uitzondering strafbaarstelling 16- en 17-jarige testkopers in het kader van toezicht
• Uitzondering strafbaarstelling 14- en 15-jarige VMBO leerlingen in het kader van een horecastage
• Grondslag voor onafhankelijke positie en vergoeding Landelijke Examencommissie
• Intrekken Besluit eisen inrichtingen DHW
• Veranderen van de naam van de wet in Alcoholwet

Meer informatie gewenst? Bekijk de sites van: Platform Vrijwillige Inzet en Dorpshuizen.nl  

Op de website van het NOV staan de meeste gestelde vragen over het schenken van alcohol binnen vrijwilligersorganisaties en waaraan zij moeten voldoen.

Op 1 juli 2021 moeten alle verenigingen en stichtingen voldoen aan de nieuwe Wet Bestuur en Toezicht Rechtspersonen (WBTR).

Doel WBTR
De WBTR is bedoeld om wanbestuur, onverantwoordelijk financieel beheer, misbruik van positie en andere ongewenste activiteiten binnen besturen te voorkomen. Het gaat over de positie en plichten van bestuursleden en toezichthouders en hun aansprakelijkheid. Maar ook over financieel beleid en goedkeuring van uitgaven, procedures bij grote uitgaven of investeringen en regels omtrent belangenverstrengeling.

De WBTR zorgt voor minder gedoe in je vereniging. Het behoedt huidige bestuursleden voor persoonlijke aansprakelijkheid én laat nieuwe bestuursleden zien dat zaken goed op orde zijn. Veel organisaties vragen zich af welke gevolgen de WBTR heeft voor het bestuur en wat in de statuten aangepast moet worden. Hierop is geen eenduidig antwoord te geven. Het hangt af van hoe het bestuur en het toezicht op het bestuur binnen een organisatie is vormgegeven en wat in de statuten staat.

Statutenwijzigingen?
Wanneer het noodzakelijk is dat de statuten moeten worden aangepast, hoeft dat niet voor 1 juli te gebeuren. Statutenwijzigingen kunnen nog tot 5 jaar na invoering van de WBTR gedaan worden. In die tijd gaat de Wet boven de eigen statuten.

Checklist
De WBTR vraagt meer dan alleen het aanpassen van de statuten. Het is ook bedoeld om de kwaliteit van besturen te verbeteren. NOV heeft een korte checklist gemaakt voor verenigingen en stichtingen om te zien wat de gevolgen van de WBTR voor de organisatie zijn. De checklist geeft aan wat er aangepast moet worden, maar niet hóe bepaalde zaken aangepast moeten worden. Daarvoor is namelijk een stappenplan ontwikkeld.

WBTR stappenplan
Het Instituut Verenigingen Branches en Beroepen (IVBB) heeft een WBTR-stappenplan ontwikkeld om verenigingen en stichtingen te ondersteunen. Met uitvoering van dit stappenplan kunnen organisaties aan de nieuwe Wet gaan voldoen. Het is ontwikkeld door een team van deskundigen die veel kennis en ervaring hebben met verenigingen en stichtingen.

Het stappenplan is vooral van waarde voor kleinere verenigingen met vrijwillige bestuursleden. Deze krijgen allemaal te maken met de invloed van de nieuwe wet op hun werk en aansprakelijkheid Door afspraken en regels goed vast te leggen, wordt het risico geminimaliseerd. Dat is goed voor zittende, maar ook voor toekomstige bestuursleden. Kijk hier voor meer informatie.

Met deze kortingscode via de NOV kun je met 50% korting gebruik maken van het stappenplan. https://www.nov.nl/nieuws+en+blogs/1916299.aspx

Kortingscode voor gebruik stappenplan
Indien besturen gebruik willen maken van dit stappenplan, vraag dan eerst een kortingscode aan bij het VIP Aa en Hunze.

Meer uitleg?
Bekijk de opname van de webinar Aa en Hunze over de WBTR via deze link.

Vrijwilligers hebben, net als werknemers in loondienst, recht op veilige en gezonde werkomstandigheden.

De Arbeidsomstandighedenwet (Arbowet) is sinds 1 januari 2007 niet meer volledig van toepassing op vrijwilligers. Alleen als er ernstige risico’s aanwezig zijn, bijvoorbeeld bij werken op hoogte, onder water, grote geluidsbelasting, extreme temperaturen of met gevaarlijke stoffen, blijven de Arbo voorschriften wel van toepassing.

Voor vrijwilligers onder de 18 jaar, zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven blijven een aantal aanvullende voorschriften gelden. Daarnaast blijven vrijwilligersorganisaties op basis van hun zorgplicht verantwoordelijk en aansprakelijk voor veilige en gezonde werkomstandigheden voor al hun vrijwilligers.

Veilige en gezonde arbeidsomstandigheden
Dit houdt in dat vrijwilligers veilige toegang hebben tot de werkplek en dat de vrijwilligers de werkplek in geval van nood, veilig kunnen verlaten. Hieronder vallen bijvoorbeeld:

• Veilige inrichting werkplek
• Voorlichting en veiligheidsinstructies
• Persoonlijke beschermingsmaterialen
• Goed en veilig materiaal
• Duur van het vrijwilligerswerk (Arbeidstijden)

Tips om te komen tot algemeen veilig vrijwilligerswerk

• Opstellen van een intern arbobeleid
• Bespreek veilig vrijwilligerswerk in het bestuur
• Kies een coördinator arbobeleid
• Inventariseer samen met betrokken vrijwilligers de mogelijke risico’s en maatregelen
• Maak een overzicht van de uitkomsten van deze gesprekken en stel prioriteiten
• Stel met het bestuur vast welke risico’s en welke maatregelen worden aangepakt.
• Verspreid de uitvoeringstaken onder betrokken vrijwilligers
• Zorg dat mensen hun afspraken nakomen
• Leg de risico’s en getroffen maatregelen op papier vast. Bijvoorbeeld in het huishoudelijk reglement.

Minderjarigen
Voor minderjarigen geldt ook dat organisaties zich aan de arbeidstijden moeten houden. De regels over op welke tijden jongeren ingezet mogen worden als vrijwilliger of stagiair verschillen: voor schooldagen gelden andere regels dan voor vrije dagen. Het aantal uren dat zij mogen werken is ook beperkt, afhankelijk van de leeftijd.

Een veilige organisatie
Ook de sociale veiligheid binnen de organisatie is een belangrijk thema. Dit begint bij het voorkomen van ongewenst gedrag. Weten wat jij als organisatie kunt doen? Ga aan de slag met het thema via https://www.inveiligehanden.nl.

VOG
Werkt jouw vrijwilligersorganisatie met kwetsbare mensen? Dan kunnen jouw vrijwilligers in aanmerking komen voor een gratis Verklaring Omtrent Gedrag (VOG). Bekijk de voorwaarden of meld je aan via www.gratisvog.nl.

Zelfevaluatie Vrijwillige Inzet Goed Geregeld
Vereniging NOV vindt het belangrijk dat iedereen die zich vrijwillig inzet voor een ander, dat bij een organisatie doet die goed met die inzet omgaat. Met onder andere deze Zelfevaluatie helpen we organisaties om dat voor elkaar te krijgen. Zo kunnen vrijwilligers(organisaties) doen waar ze goed in zijn: de samenleving mooier maken.

Een goede uitvoering van vrijwilligersbeleid is belangrijk voor:

de vrijwilliger: het vergroot het werkplezier en de tevredenheid van vrijwilligers, waardoor de betrokkenheid bij het doel en de organisatie toeneemt.
de organisatie: het zorgt voor goedlopende werkprocessen, het bereiken van de organisatiedoelstellingen en een goede samenwerking tussen vrijwilligers en eventuele beroepskrachten.
de buitenwereld: het draagt bij aan een positief imago van de organisatie. Dat helpt bij het werven van nieuwe vrijwilligers, maar bijvoorbeeld ook in de relatie met financiers en samenwerkingspartners. Elke goede ervaring van vrijwilligers maakt hen een ambassadeur voor de organisatie en het vrijwilligerswerk in het algemeen.

Voor meer info zie hier de link naar de ZELFEVALUATIE.

Wat is een maatschappelijke stage:
Een maatschappelijke stage houdt in dat scholieren vrijwilligerswerk doen als onderdeel van het onderwijsprogramma, in plaats van de gebruikelijke lessen te volgen. Het biedt scholieren de mogelijkheid om tijdens hun schooltijd kennis te maken met de samenleving, door bijvoorbeeld te wandelen met ouderen of een sponsorloop te organiseren.

Verplicht of niet meer verplicht?
De maatschappelijke stage is sinds schooljaar 2014-2015 niet meer verplicht. Scholen mogen dan zelf bepalen of zij hun leerlingen een maatschappelijke stage laten volgen. Wanneer de school besluit dit te doen, ben je als scholier echter wel verplicht mee te doen.

In bepaalde gevallen is het mogelijk vrijstelling aan te vragen voor de maatschappelijke stage. Bijvoorbeeld wanneer jij als scholier bent doorgestroomd van het voortgezet speciaal onderwijs naar regulier onderwijs, wanneer je al een maatschappelijke stage hebt gedaan of als je staatsexamen aflegt. Als jij langdurig ziek bent of om een andere reden niet in staat bent een maatschappelijke stage te volgen, kan jouw school besluiten je de stage gedeeltelijk of helemaal niet te laten volgen. Het zou kunnen dat je in een ander leerjaar stage moet lopen.

Regels en voorwarden
Er zijn geen vaste regels voor wat geldt als stageplek en wat niet. Eén belangrijke voorwaarde is dat het gaat om vrijwilligerswerk; je mag dus niet betaald krijgen. Daarnaast moet je bijdragen aan de maatschappij of de maatschappij op een andere manier leren kennen via je stage. Als je al vrijwilligerswerk doet, bijvoorbeeld bij je sportvereniging of in de leerlingenraad, kan dit tellen als maatschappelijke stage. Uiteindelijk bepaalt je school of je stageplek geschikt is of niet. Een leerling jonger dan dertien jaar mag alleen op school zelf stage lopen.

(bron: website LAKS)

"Als iemand iets origineels heeft gemaakt, is het natuurlijk niet de bedoeling dat iemand anders daar zomaar mee aan de haal kan gaan. Daarom is het auteursrecht in het leven geroepen. Auteursrecht wordt met een Engels term ook wel 'copyright' genoemd. Het auteursrecht biedt iedereen die werken creëert auteursrechtelijke bescherming. Dit betekent dat de maker van zo'n werk, ook wel auteur genoemd, als enige mag beslissen over de exploitatie van de werken die hij heeft gecreëerd. 

Enkele voorbeelden van werken die auteursrechtelijk beschermd kunnen zijn: 
- romans, novellen, (Sinterklaas)gedichten, brieven, dagboeken, essays, verslagen
- muzikale composities
- toneelwerken, choreografieën en pantomimes
- redevoeringen, voordrachten en conferences
- films en videoclips
- schilderijen, tekeningen, (spot)prenten, strips
- foto's
- werken van beeldende kunst
- websites
- software
- videogames
- apps

Tegen al dan niet opzettelijke (dreigende) inbreuken op een intellectueel eigendomsrecht kan de rechthebbende zich uiteraard verzetten. Inbreuk is bijvoorbeeld wanneer iemand zonder toestemming creaties verspreidt of verveelvoudigt, door ze op internet te zetten (al dan niet door middel van streaming), af te drukken in een boek of kopieën te geven aan een ander. 

Wanneer een werk zonder toestemming is gedrukt, op internet gezet of op een andere manier in omloop is gebracht, kan de rechthebbende via de rechter verdere verkoop en verspreiding van zijn werk verbieden en/of een vergoeding vragen voor de geleden schade. Dit geldt bijvoorbeeld voor de schrijver die zijn boek gepubliceerd ziet zonder dat hij daar toestemming voor heeft gegeven, voor de componist die ontdekt dat zijn muziek illegaal op internet beschikbaar is, of voor de fotograaf wiens foto's zonder zijn toestemming op een website zijn geplaatst."

Bron: www.auteursrecht.nl

In augustus 2022 heeft een organisatie uit de gemeente Aa en Hunze een vervelende en kostbare ervaring opgedaan mbt auteursrecht. Hier kunt u lezen over deze ervaring. 

Meer lezen over auteursrechten?

• autersrecht.nl
• auteursrechten.nl

Websites met afbeeldingen en soms ook video's en geluidsfragmenten die zonder auterusrechten gebruikt kunnen worden (zgn stokfoto's):

• pikwizard
• unsplash
• pixabay
• pexels.com
• stocksnap.io
• reshot.com
• stock.adobe.com

Afgelopen jaren zijn er verschillende nieuwe en/of aanpassingen geweest op gebied van wet-0 en regelgeving voor organisaties. Op de nieuwspagina staan document met een samenvatting van de laatste wijzigingen.

• WBTR
• UBO
• AVG
• VEILIGHEID EN RI&E
• VERGOEDINGEN 

Bestuurders van vrijwilligersorganisaties zijn betrokken en bevlogen mensen. Zij zetten hun kennis en kunde met hart en ziel in. Bestuurswerk vraagt inzet en vooral ook tijd. Het is dan ook niet verrassend dat het vaak lastig blijkt om nieuwe bestuursleden te vinden. Hoe houd je bestuurswerk behapbaar en vooral ook leuk?!

Op woensdag 21 juni werd het webinar ‘Behapbaar Besturen’ met als spreker prof. dr. Lucas Meijs georganiseerd. Van deze webinar is een opname gemaakt en is hier terug te zien. 

De online training was voor bestuursleden van verenigingen, stichtingen en vrijwilligersorganisaties. Bekijk de opname van de webinar en laat je inspireren en uitdagen om het misschien nét even anders aan te pakken!

Onderstaande vragen kwamen aan bod tijdens het Webinar:

• Hoe komen we aan meer bestuursleden? 
• Wat kunnen we makkelijker maken aan de bestuurstafel?      
• Wat kun je als bestuur ‘weg organiseren' en/of wat kun je samen organiseren?

De Powerpoint Presentatie die bij deze webinar hoort is te bekijken op de 'nieuwspagina'. 

Prof. dr. Lucas Meijs

Lucas Meijs is hoogleraar Vrijwilligerswerk en strategische Filantropie aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam. Nederland is een vrijwilligersland, dat weet Lucas als geen ander. Hij kent de wereld, maar vooral ook de kracht van het vrijwilligerswerk. Hij kent ook uit eigen ervaring de dilemma’s en vraagstukken van vrijwillige bestuurders. Lucas schrijft en publiceert regelmatig over actuele zaken in het vrijwilligersveld. Dat doet hij in heldere en eenvoudige taal.

Wij organiseerden dit Webinar in samenwerking met de andere VIP’s en Steunpunten Vrijwilligerswerk in Drenthe.